Projecten
Het landschap van de Shoah
Het landschap van de Shoah kijkt met kritische blik naar het landschap van de Holocaust. In dit project onderzoekt Mel wat de rol van het landschap is in het herdenken van de Jodenvervolging. In dit project onderzoekt Mel de plaats die de Shoah voor hem zelf inneemt.
Het thema in mijn foto’s is de rol van het landschap in het herdenken van de Holocaust, ook wel Shoah genoemd. Shoah is het Hebreeuwse woord voor catastrofe. Maar sinds de tweede helft van de twintigste eeuw roept het woord vooral gedachten op aan die ene catastrofe.
Deze studie en mijn eindproject aan de Fotoacademie zijn een zoektocht naar een beeldtaal om de Shoah te benoemen. De term schuldig landschap werd geïntroduceerd door de Nederlandse kunstenaar Armando:
‘Schuldig landschap; een landschap dat heeft zien gebeuren, want in landschappen, in de schone natuur, vinden vaak de afgrijselijkste opvoeringen plaats. Veldslagen. Sluipmoorden. Man tegen man.
Aanleg en onderhoud van kampementen. Barakken. Plekken ter kwelling van weerloze schepsels. Voornoemd landschap heeft zich daar nooit iets van aangetrokken, is zelfs zo schaamteloos geweest om gewoon door te groeien, het is een schande, ik raak er nooit over uitgesproken. De confrontatie natuur-cultuur is een onbarm-hartig gebeuren, dat gaat met pijn gepaard,
geloof dat maar. Ja ja, ik weet wel, het is zinloos om de natuur schuldig te noemen, maar kunst is ook zinloos, daarom is kunst zo onontbeerlijk. En gewetenloos. […]’
Uit: Schoonheid is niet pluis, verzameld proza, (Amsterdam, 2003)
Armando onderzocht deze term in zijn kunst. Hij schreef en schilderde erover. Met mijn foto’s wil ik graag de manier van kijken naar dit landschap onderzoeken. Mijn onderzoek begon vanuit een bijna conceptuele interesse.
Ik heb altijd beweerd dat ik mij niet in dit onderwerp hoefde te verdiepen. Ik had de Holocaust immers thuis. Ik was op school de enige die Het bittere kruid van Marga Minco niet gelezen had. Anderzijds beweerde ik net zo makkelijk dat de Shoah mij niet raakte. Als ik al problemen had, dan waren het dezelfde problemen als mijn ‘gewone leeftijdsgenoten.
Het meest van nabij werd ik geconfronteerd met de gevolgen van de Holocaust in het Sinai Centrum, waar mijn oma werd behandeld voor haar oorlogstrauma’s. Zij had weliswaar de verschrikkingen van Bergen-Belsen overleefd, maar is er nooit meer van hersteld. Het Sinai Centrum lag tegen de overblijfselen van Kamp Amersfoort aan. De ironie van het landschap.
Ik begon dit onderwerp van enige afstand te benaderen. Door puur de beelden vast te leggen, of zo abstract mogelijk weer te geven. Ik registreerde ze, maar liet ze niet tot me doordringen. Om er vooral maar niet door geraakt te worden. De camera legitimeerde deze reis. Een reis waarvan ik niet wist waar die me zou brengen.
Projecten
Mensen van Den Dolder
Mensen van Den Dolder is een initiatief van kunstenaarsechtpaar Dees en Koen Wilgehof en fotograaf Mel Boas. Het project wordt ondersteund door Fivoor, forensische en intensieve psychiatrie
Bestaat dé Doldenaar?
Honderd jaar geleden was er nog amper sprake van een dorp, maar ooit raakten mensen hier verzeild. Omdat ze hier werden geboren, of omdat hun droomhuis er toevallig stond. Omdat ze er werken of in behandeling zijn. Iedereen neemt een verhaal mee. Zo heeft Den Dolder net zo veel verhalen als het mensen telt.
Mensen van Den Dolder geeft die verhalen een stem en een gezicht, want dé Doldenaar bestaat niet. Maar met elkaar vormt de gemeenschap wel één dorp.
Projecten
Theatertaartjes
Sinds 2017 hangt in het atrium van Figi de permanente expositie Theatertaartjes. Met deze expositie eert gemeentelijk theater Figi artiesten, die optreden in dit theater in Zeist.
Theatertaartjes grijpt terug op de geschiedenis van Figi, dat ooit begon als Banketbakkerij begon. De oorsprong van Figi werd gelegd door banketbakker Traugott Wünsche bij de Broedergemeente in 1850. George Figi neemt de zaak in 1902 over. Na de bouw van het gemeentehuis opent Figi in 1909 een banketbakkerij-lunchroom op Het Rond. In 1917 nam Theo Ruijs senior de zaak over.
Inmiddels worden er al meer dan 100 jaar taartjes gebakken op ’t Rond in Zeist. Nu onder leiding van de 3de generatie Ruijs (Victoria en Diederik).
De theatertaartjes foto worden gemaakt op de avond van het optreden voor of na de voorstelling. Voor iedere fotoshoot richten wij een kleine studio in. In maximaal een kwartier komen artiest en fotograaf tot een aansprekende foto met het theatertaartje als leidend voorwerp.
“Hiermee brengen wij ode aan de artiesten, die bij ons in het theater zijn geweest en de banketbakkerstraditie van Figi”, aldus Victoria Ruijs (directeur Figi).
